Παρὰ τοῦ ἐν ἁγιογράφοις ἐλαχίστου»: Ο Φώτης Κόντογλου και ο Ευαγγελισμός της Ρόδου

Ο ιερός ναός του Ευαγγελισμού, που βρίσκεται στο Μαντράκι της Ρόδου, συνδέεται άρρηκτα με την μακραίωνη ιστορία και τον πολιτισμό του νησιού. Αφού κατασκευάστηκε από τους Ιταλούς κατά το πρότυπο του ναού του Αγίου Ιωάννη, του καθεδρικού ναού των Ιπποτών, έπειτα από την ενσωμάτωση της Δωδεκανήσου, ο ναός μετατράπηκε από καθολικός σε ορθόδοξο. Για τον σκοπό αυτό ζητήθηκε από τον σπουδαίο Έλληνα αγιογράφο, ζωγράφο και συγγραφέα Φώτη Κόντογλου να αναλάβει την ιστόρησή του. Τον Ιούνιο του 1952 ο Κόντογλου έφτασε στη Ρόδο και αφού ετοίμασε τα σχέδια, ξεκίνησε μαζί με τους βοηθούς του, τον Ιωάννη Τερζή και τον Παντελή Οδάμπαση, το έργο της αγιογράφησης. Στους λιγοστούς μήνες που παρέμεινε στο νησί ιστόρησε με μεγάλο ζήλο και αφοσίωση το ιερό, το τέμπλο και κάποιες άλλες εικόνες του ναού. Παράλληλα, επισκέφθηκε διάφορα μέρη του νησιού και γοητεύθηκε από τις φυσικές ομορφιές και τους ανθρώπους του. Φεύγοντας, άφησε πίσω του ένα μοναδικό αποτύπωμα αγιογραφικής τέχνης απαράμιλλης ομορφιάς που έκτοτε κοσμεί τον ναό του Ευαγγελισμού και συνοδεύει τις μικρές και τις μεγάλες στιγμές της ιστορίας του τόπου.